Şefkat Odaklı Terapi
Şefkat Odaklı Terapi
Şefkat Odaklı Terapi (Compassion Focused Therapy - CFT), kişinin kendisine ve başkalarına karşı geliştirdiği şefkat duygusunu artırmayı amaçlayan bir terapi yaklaşımıdır. Bu terapi, bireylerin yoğun özeleştiri, utanç ve suçluluk gibi olumsuz duygularını yönetmesine yardımcı olur. Şefkat Odaklı Terapi, özellikle kendine karşı acımasızca eleştirici olan ve başkalarından onay bekleme eğiliminde olan bireylerde etkili olarak, içsel şefkat duygusunu geliştirmeyi hedefler.
Şefkat Odaklı Terapi, insanların biyolojik ve çevresel etkilerle geliştirdiği üç ana duygu düzenleme sistemine dayanır:
-
Tehdit Sistemi: Korku, endişe, öfke gibi duyguları tetikleyen ve hayatta kalmayı sağlayan içsel bir savunma mekanizmasıdır. Bu sistem, bireyin tehditlerden korunmasını sağlarken, aşırı aktif olduğunda yoğun kaygı ve stres gibi sorunlara yol açabilir.
-
Sürücü Sistemi: Bireyin arzu ve isteklerini gerçekleştirmesini sağlayan sistemdir. Başarı, hedef belirleme ve ödüller bu sistemle ilişkilidir. Ancak, sürekli daha fazlasını istemek, tatminsizliğe neden olabilir.
-
Şefkat Sistemi: Güven, huzur ve bağlılık hislerini sağlayan sistemdir. Şefkat sistemi, bireyin kendisi ve başkalarıyla olumlu ilişkiler kurmasına, kendisini ve diğerlerini kabul etmesine yardımcı olur.
Şefkat Odaklı Terapi, tehdit ve sürücü sistemlerinin baskın olduğu durumlarda, şefkat sistemini aktif hale getirerek bireyin kendine daha nazik ve anlayışlı olmasını sağlar. Terapi sürecinde, bireylerin kendilerine karşı şefkat geliştirmeleri için çeşitli teknikler uygulanır:
- Şefkatli İmgeleme: Birey, kendisini destekleyen ve anlayış gösteren bir figürü zihninde canlandırarak, bu duyguyu içselleştirmeye çalışır.
- Şefkatli Farkındalık: Kişinin anlık duygularını yargılamadan kabul etmesini sağlayan bir farkındalık tekniğidir.
- Özeleştiriyi Dönüştürme: Kişinin kendine yönelik eleştirel düşüncelerini fark ederek, daha şefkatli bir bakış açısına dönüştürmesi sağlanır.
Şefkat Odaklı Terapi, depresyon, anksiyete, travma sonrası stres bozukluğu gibi çeşitli ruhsal sorunlarda etkilidir. Bu terapi yöntemi, bireyin kendisiyle barışık, başkalarına ve kendine karşı şefkat dolu bir yaşam sürmesine katkıda bulunur.